Bilim insanlarının Afrika’yı baştan başa kesen devasa bir çatlak oluşacağı ve bu çatlağın kıtayı ikiye ayırarak Dünya’nın altıncı okyanusunu oluşturabileceği uyarısını içeriyor. Bu durumda, güneydoğu kıyısındaki ülkeler dev bir adaya dönüşerek Etiyopya’dan Mozambik’e kadar tamamen yeni bir denizin ortaya çıkmasına neden olacak.
22 milyon yıl önce oluşan ve Doğu Afrika Yarığı olarak bilinen bölgede son yıllarda artan hareketlilik dikkat çekiyor. 2005 yılında Etiyopya çölleri boyunca bir çatlak ortaya çıktı ve o zamandan beri yılda 2,54 cm genişlemeye devam ediyor.
Doğu Afrika Yarığı, iki tektonik plakanın birbirinden uzaklaşmasıyla oluşmuş. Ancak bu oluşumun tam olarak nasıl gerçekleştiği, geçmişte tam olarak anlaşılamamıştı. Fakat, haziran ayında yayınlanan yeni bir araştırma, gezegenimizin çekirdeğinden gelen aşırı ısınmış bir kaya tabakasının, devasa bir püskürmeyle yarığın ortaya çıkmasına neden olduğunu ortaya koydu.
Afrika kıtasının en az beş milyon yıl daha parçalanması beklenmiyor. Ancak Somali, Etiyopya, Kenya ve Tanzanya’nın yarısı parçalanarak yeni bir kıta oluşacak.
Santa Barbara’da bulunan California Üniversitesi’nde profesör olan Ken Macdonald, yarığın mevcut hızda genişlemeye devam edip etmeyeceğini veya Atlantik Okyanusu’nun bir benzeri gibi çok daha büyük bir yapıya dönüşüp dönüşmeyeceğini bilmediğini ifade etti.
2005 yılında Etiyopya yakınlarında ortaya çıkan ve 56 kilometre uzunluğundaki çatlak, yeni bir denizin oluştuğuna dair işaretler sunuyor. 2018 yılında ise Kenya’da, şiddetli yağışların ardından meydana gelen başka bir çatlak, insanların evlerini terk etmelerine ve yolların kapanmasına neden olmuştu. Macdonald, EARS, bölgede artan hareketlilik ve jeolojik gerilimin sonucu olarak yeni çatlaklara neden olabileceğini belirtti.
Yerel bir yayın organına yaptığı açıklamada Jeolog David Adede, çatlağın içinde volkanik kül birikimi olduğuna inandığını ve şiddetli yağışların bu çatlağı ortaya çıkardığını belirtti. Yerel halk ise, bu olayın ani ve hızlı bir şekilde gerçekleştiğini ifade etmektedir.
Araştırmacılar, Doğu Afrika Yarığı’nın (EARS) iki tektonik plakanın birbirinden uzaklaşması sonucu genişlediğine inanmaktadır.
Hollanda’daki Delft Teknoloji Üniversitesi araştırmacıları, 2004 yılında yaptıkları gözlemlerle iki tektonik plakanın hareketini incelemiş ve Doğu Afrika Yarığı’nın (EARS) yılda birkaç milimetre hareket ettiğini tespit etmiştir.
Kuzeydeki Aden Körfezi’nden, güneydeki Zimbabve’ye kadar uzanan Doğu Afrika Yarığı (EARS), derin vadiler, dik yamaçlar ve volkanik tepelerden oluşan bir yapıya sahip. Londra Jeoloji Derneği’ne göre, bu oluşum büyük olasılıkla Kenya ve Etiyopya arasındaki astenosferden yukarı doğru akan ısı akışının bir sonucu. Bu tahmin, Virginia Tech’in yeni bir çalışmasıyla da desteklenmektedir.
Bir ekip, bölgenin üç boyutlu simülasyonlarını kullanarak Doğu Afrika Yarığı’nın oluşumunu inceledi ve yarığın, Afrika Süperplümü adı verilen sistemin altında meydana gelen olağandışı deformasyonlardan etkilendiğini tespit etti.
EARS gibi kıtasal yarıklar, özellikle tektonik plakaların birbirinden uzaklaşması ve yerkabuğunun bu hareket nedeniyle gerilmesiyle oluşur. Bu süreç genellikle plaka hareketine dik olarak gerçekleşen deformasyonlarla sonuçlanır. Ancak, 2018’de ortaya çıkan son çatlak, bilim camiasında tartışmalara neden olmuştur, çünkü bazıları bu çatlakların gerçek zamanlı ayrışma sürecini gösterdiğine inanırken, diğerleri bu tür bir ilerlemenin mümkün olmadığına inanmaktadır.
Bölgede yaşayan Eliud Njoroge Mbugua, çatlağın evinin içinden geçtiğini iddia etmektedir. Mbugua, evinin çatlağın etkisiyle yıkılmadan önce sadece bir kısmını eşyalarını toplayabilmiş. Ayrıca, Kenya’nın Maai Mahiu-Narok kentindeki işlek bir yolun da hasar gördüğü bildirilmektedir.