Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti, tarih boyunca coğrafi konumuyla dikkat çeken, kültürel zenginliklere ev sahipliği yapmış bir bölge olarak öne çıkıyor.
Nahçıvan’da bulunan ve 12. yüzyıldan günümüze uzanan Karabağlar Türbe Kompleksi ile Mümine Hatun Türbesi, turistlerin ilgi odağı haline geliyor.
Doğu ile batı, kuzey ile güney arasında köprü vazifesi gören Nahçıvan, tarihi miraslarıyla büyüleyici bir atmosfere sahip. Karabağlar Türbe Kompleksi, etkileyici mimarisi ve tarihi dokusuyla ziyaretçilere zamanın içinde bir yolculuk yaşatıyor. Mümine Hatun Türbesi ise benzersiz mimarisiyle dikkat çekiyor.
Kent merkezinin kuzeybatısında yer alan Karabağlar Türbe Kompleksi şark mimarisinin “incilerinden” sayılıyor.
Net olarak belirlenemese de 12. ila 14. yüzyıllarda yapıldığı değerlendirilen kompleks, 1998’de UNESCO tarafından Dünya Mirası Geçici Listesi’ne eklendi.
Türk mimarisinin önemli örneklerinden olan yapının girişinde çift minare yer alıyor. Yapının arka tarafında iki katlı inşa edilen türbe bulunuyor.
Yüzeyindeki turkuaz halı desenlere Kur’an-ı Kerim’den ayetlerin işlendiği 30 metre yüksekliğindeki türbenin yanında bulunan binada müze de yer alıyor.
Ayrıca malzemesi, süsleme dekorasyonu ve giriş kapısıyla dikkati çeken yapının yansımaları Konya Mevlana ve Akşehir Seyyid Mahmud Hayrani türbelerinin dilimli kasnak kısımlarında görülüyor.
Türbenin Üzerinde 200’den Fazla Ayet Bulunuyor
Karabağlar Türbesi’nde görevli rehber Şehriyar Qasımov, AA muhabirine yaptığı açıklamada, tarihi açıdan önemli özellikleri olan türbenin turistlerin yoğun ilgisini çektiğini söyledi.
Qasımov, Avrupa ülkelerinin yanı sıra ABD, Kanada, Japonya, Çin ve Rusya’dan da bölgeye turistik turlar düzenlendiğini kaydetti.
Mimari yapısıyla dikkati çeken türbenin 12 yarım daireden oluştuğunu belirten Qasımov, “Türbenin 14. asırda, minarelerin ise 12. yüzyılda yapıldığı bilinmekte. Türbenin üzerinde Kur’an-ı Kerim’de yer alan ‘Güç ve kudret sahibi sadece Allah’tır’ ayeti bulunuyor. Ayrıca yarım silindirlerin üzerinde ‘La İlahe İllallah Muhammeden Resulullah.’ sözü vardır. Türbenin üzerinde 200’den fazla ayet bulunuyor. Minarelerin üzerinde ise Kabe’nin tavaf edilmesi ve kurban kesilmesine yönelik ayetler yer alıyor.” dedi.
Qasımov, Karabağlar’ın 12. asırda İpek Yolu üzerine inşa edilmesi nedeniyle kervanların geçiş noktası olduğunu anlattı.
Kentin bu yönüyle gelişim gösterdiğini vurgulayan Qasımov, Osmanlı hükümdarlarından Kanuni Sultan Süleyman’ın da burada bir kışlığının olduğunu, yılın belli dönemlerinde burada kaldığını ifade etti.
Türk Kadınına Verilen Değerin Göstergesi Olan Mümine Hatun Türbesi
Nahçıvan’ın gözde mimari yapılarından Mümine Hatun Türbesi de Türk kadını için İldenizliler döneminde yapılan anıtsal mezar olarak günümüze ulaşan eserlerden biri.
Geniş platform üzerinde bulunan türbe, Atabekliğin kurucusu Şemseddin İldeniz’in eşi Mümine Hatun için oğlu Kızıl Arslan tarafından 1186’da yaptırıldı. Türbenin mimarı Acemi Bin Ebubekir, içten silindir dıştan 10 köşeli kümbet şeklindeki yapıyı tamamen tuğladan olmak üzere 11 yılda inşa etti.
Yerel siyasette etkili bir kadın olan Mümine Hatun için yapılan türbe, önemi bakımından, 12. yüzyılda kadına verilen değerin göstergesi olarak da kabul ediliyor.