Son araştırmalar, Çin’in yörüngeye gönderdiği uzay araçları sayesinde Ay’ın uzak tarafında (sürekli olarak karanlık olan taraf), eski bir volkanın altındaki kayaların inanılmaz derecede sıcak olduğunu ortaya çıkardı.
Planetary Science Institute’de görevli olan ve araştırmayı yöneten Matthew Siegler, yaptığı açıklamada önemli bir noktaya değindi. Siegler, “Bu keşfin gerçekten volkanik bir özellik olduğunu kesin bir şekilde söyleyebiliriz. Ancak daha da ilginç olan, bu özelliğin Dünya’daki volkanik oluşumlarla benzerlikler göstermesi” dedi.
Ay’ın Karanlık Yüzünde Sıcak Bölge
Çin’in yörünge araçlarının her ikisinde de Dünya yörüngesinde yaygın olan ancak gezegenler arası uzay araçlarında nadir bulunan mikrodalga cihazları bulunmaktadır. Bu özellik sayesinde Chang’e-1 ve Chang’e-2 misyonlarından gelen veriler, yüzeyin yaklaşık dört buçuk metre altındaki sıcaklığı ölçerek bilim insanlarına farklı bir perspektif sunuyor.
Ay’daki gizemli sıcak noktanın tuhaf bir kaynağı olduğu bilim insanları tarafından açıklanıyor. Yapılan yeni bir araştırmaya göre, bu sıcak nokta muhtemelen Dünya dışında nadir bulunan büyük miktarda gömülü bir granit kütlesinden yayılan doğal radyasyondan kaynaklanıyor. Uzmanlara göre, bu olağandışı granit parçasının kaynağı, Ay’da 3,5 milyar yıl önce meydana gelmiş bir patlamış volkan olabilir. Yapılan gözlemler sonucunda belirlenen bölgenin sıcaklığı, çevresinden yaklaşık olarak 10 santigrat derece daha yüksek olduğu tespit edildi ve bu sıcak bölgenin genişliği ise 50 kilometre olarak ölçüldü. Bunun yanı sıra, bu antik volkanik dağın altındaki alanın sıcaklığı, Ay’ın karanlık tarafındaki diğer bölgelere kıyasla tam 20 kat daha yüksek bir seviyede bulunuyor.
Diğer Gezegenleri Anlayışımızı Değiştirebilir
Aslında bu tür volkanik hareketliliklerin sonucunda oluşmuş kaya yapıları, Dünya’da da mevcuttur. Bu yapılar, püskürmeyen lavların soğumasıyla oluşan ve batolit adı verilen formasyonlardır. ABD’de bulunan El Capitan ve Half Dome gibi yüzeye çıkmış granit kayaları, bu tür örnekler arasında sayılabilir.
Çalışmada yer almayan Florida Üniversitesi’nden jeokimyacı Stephen M. Elardo, bu bulguların “son derece ilginç” olduğunu ifade etti. Elardo, granitin Dünya’da oldukça yaygın bir şekilde bulunduğunu ancak Güneş sisteminin diğer bölgelerinde nadir görüldüğünü belirtti. Granitin diğer uzay bölgelerinde nadir görülmesinin nedeni, su ve levha tektoniği gibi faktörlere ihtiyaç duymasıydı. Ay, bildiğimiz anlamda sıvı suya sahip olmadığından, bu sıcak bölgenin oluşumu, Güneş sistemi’ndeki diğer kaya gezegenlerinin iç dinamiklerini anlamamız açısından büyük önem taşıyor.