Tıp alanında son yıllarda devam eden şaşırtıcı gelişmelere bilim insanları sayesinde bir yenisi eklendi! Bilim insanları ilk kez tamamen yapay insan embriyosu geliştirerek tarihi bir ilke imza attı. Son yıllarda yapay organ üretimiyle pik yapan tıp tarihi, yapay fare embriyosu bile üretmeyi başarmıştı. Kök hücreler aracılığıyla üretilen bu embriyolardan biri rahim dışında geliştirilmeye devam edilmiş ve başarılı da olmuştu. Bilim dünyasında etik tartışmaları alevlendirecek yeni bir gelişme daha yaşandı! İnsanlık tarihinde yeni bir çağ başlayabilecek bu gelişmeyle artık sperm ve yumurta kullanmadan embriyo üretilebilecek…
Gastrulasyon Aşamasına Kadar Gelişme Görüldü!
Kaydedilen bu yeni başarı, Boston’da hazırlanan bir Uluslararası Kök Hücre Araştırmaları Topluluğu’nun konferansında açıklandı. Cambridge Üniversitesi ve Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü’nden Prof. Dr. Magdalena Żernicka-Goetz’in duyurduğu bu başarı, “Hücreleri yeniden programlayarak insan embriyosu benzeri modeller oluşturabiliriz.” sözleriyle özetlendi! Ekibiyle birlikte Goetz, söz konusu çalışmalara dair araştırmaları henüz yayımlamadı ancak yine de embriyonun gelişimine dair bazı detayları paylaştı. Goetz’in yaptığı açıklamaya göre embriyo, “gastrulasyon” olarak bilinen, vücudun temel yapı taşlarının oluşmaya başladığı aşamaya kadar gelişim gösterdi. Bu gelişim ise tamamen yapay bir şekilde laboratuvarlarda canlı üretiminin yapılabileceğine dair umutlara ışık oldu. Bahsi geçen bu aşamada embriyo henüz bir kalp ya da beyne sahip olmuyor. Ancak yumurta ve sperm oluşmasına imkan sağlayan ilkel hücrelerin varlığı görüldüğünden bu bilim dünyası için oldukça büyük bir gelişme!
Bilim Hukuku Aşıyor!
Bahsi geçen araştırma çeşitli tartışmalara neden olurken şüphesiz etik detaylar en çok dikkat çekeni oldu. Yasal düzenleyici ve regülatörlerden herhangi bir yapay insan embriyosunun yapımına izin ya da yasak açıklaması yapılmazken, bilim dünyası bir adım öne geçti. Herhangi bir yasal düzenlemenin bulunmadığı bu alanda sadece laboratuvar ortamında yetiştirilen doğal embriyolar için belli başlı birkaç kural bulunuyor. Bu kurallardan en önemlisi ise doğal bir embriyonun sadece 14 gün boyunca laboratuvar ortamında yetiştirilebileceğini içeriyor.
Yapay Embriyo Üretimi Hakkında
Yazımızın sonuna gelirken sizlere yapay embriyodan da biraz bahsetmek istedik. Bilim insanlarının geliştirdiği bu yapay embriyo, herhangi bir çiftleşme yaşanmadan, yumurta veya sperm hücresi kullanılmadan üretildi. Sadece insan kök hücreleri kullanıldı.