Yapay Zekadan Yaşlanmak İstemeyenlere Müjde! İşte Yaşlanma Karşıtı En Etkili Molekül

Deneyler sonucunda, şimdiki zamana kadarki en etkili yaşlanma karşıtı molekül bulundu. Senolitikler, yaşlanma süreciyle ilişkili olan iltihaplanma, fibroz ve kanser gibi süreçleri baskılayabilen küçük moleküllerdir. Bu moleküller, yaşlanan hücreleri hedef alarak onları öldürme veya etkisiz hale getirme yeteneğine sahiptir. Yaşlanma sürecinde, metabolik olarak aktif olmalarına rağmen çoğalamayan hücreler oluşur. Bu hücrelere “zombi hücreler” veya “senescent hücreler” denir. Yaşlanan hücreler, çevrelerindeki komşu hücrelere enflamatuar proteinler salgılayabilir. Yaşlanan hücrelerin birikimi, çeşitli hastalıklarla ilişkilendirilmiştir. Bunlar arasında tip 2 diyabet, Kovid-19 (COVID-19), pulmoner fibroz, osteoartrit ve kanser gibi bir dizi sağlık sorunu yer alır. Fareler üzerinde yapılan deneyler, senolitiklerin yaşlanan hücreleri ortadan kaldırarak belirli hastalıkların iyileşmesini sağlayabileceğini göstermiştir. Bu senolitik ilaçlar, sağlıklı hücreleri etkilemeden yaşlanmış veya zombi hücreleri hedef alır ve onları öldürme veya etkisiz hale getirme yeteneğine sahiptir. Indyturk’te yer alan habere göre, araştırmacılar yaşlanma sürecini etkileyen yeni ve etkili senolitik bileşikler bulma amacıyla yapay zekâ teknolojisinden yararlandı. Bu çalışmada, 800 binden fazla bileşik tarandı ve yapay zekâ algoritmaları kullanılarak potansiyel senolitik moleküllerin tespiti gerçekleştirildi. Yapılan araştırmalar sonucunda, yaşlanma sürecini etkileyebilecek üç potansiyel etkili ilaç adayı tespit edildi. Bu ilaç adaylarından biri, mevcut senolitiklere kıyasla daha üstün özellikler sergileyerek yaşlanmayı geciktirme konusunda önemli bir potansiyele sahip olduğu belirlendi. Şu anda, yaklaşık 80 kadar senolitik bileşik mevcuttur. Ancak, insanlarda test edilen ve bilinen senolitikler arasında sadece Dasatinib ve kersetin bulunmaktadır. Bilim insanları, farklı hastalıklarda kullanılabilecek daha fazla senolitik bileşik bulmak için araştırmalarını sürdürmektedirler. Bir ilacın piyasaya sürülmesi genellikle 10 ila 20 yıl sürebilir ve milyarlarca dolarlık yatırım gerektirebilir. İlaç keşfi süreci, geleneksel yöntemlerle oldukça pahalı ve zaman alan bir süreç olabilir. Ancak, makine öğrenimi sistemleri bu durumu önemli ölçüde hızlandırabilir ve maliyetleri azaltabilir. Integrated Biosciences araştırmacıları, yapay zekâ sistemini kullanarak senolitik bir madde olma olasılığı yüksek olan 21 molekülü belirlemişlerdir. Bu 21 molekül, toplamda 4 bin 340 kimyasal bileşiğin tarandığı bir süreç sonucunda seçilmiştir. Araştırmacılar tarafından belirtilen bilgilere göre, 21 senolitik molekülün laboratuvar ortamında tek tek test edilmesi için en az birkaç haftalık yoğun çalışma ve 64 bin dolarlık bir maliyet gerektirdi. Çalışmalar sonucunda elde edilen verilere göre, periplocin, oleandrin ve ginkgetin gibi üç bileşiğin, normal hücreleri canlı tutarken yaşlanan hücreleri yok edebildiğini göstermiştir. Daha ayrıntılı biyolojik deneyler sonucunda, oleandrin molekülünün bilinen en iyi senolitik ilaçlardan daha etkili olduğunu ortaya koyduğu ifade edilmektedir. Araştırmacılar şu anda bu üç aday senolitik molekülü insan akciğer dokusunda test etmektedir. Bu yeni deneyin sonuçlarını ise önümüzdeki iki yıl içinde almayı bekliyorlar.